مطالعه کیفی الگوی ابراز هویت ایرانیان و عراقی‌ها در آیین پیاده‌روی اربعین

Authors

  • غلامرضا تاج بخش عضو هیات علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه حضرت آیت الله العظمی بروجردی
  • محمد رضا حسینی عضو هیات علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی
Abstract:

زیارت و سفرهای زیارتی داخلی و خارجی در ایران یکی از فعالیت‌های مذهبی بوده و استقبال زیادی از آن شده است. زیارت پیاده اربعین یکی از اشکال نوظهور سفر زیارتی است که پیش از این ایرانیان توجه زیادی به آن نداشته-اند؛ آیین پیاده‌روی اربعین بستر یک تجربه دینی زیارتی متفاوت است که در آن تمام طول مسیر پیاده‌روی مصداق تجربه زیارت امام حسین (ع) است. آیینی که در آن از ملت‌ها و فرهنگ‌های مختلف در یک تعامل و ارتباطات بین فرهنگی قرار می‌گیرند. این نحوه تعامل بین فرهنگی در عین حال دربردارنده شناختی از نحوه ابراز هویت ایرانی و عراقی در بستر این مشارکت دینی خاص در ایام اربعین خواهد بود. در پژوهش حاضر با اتکاء به رویکرد کیفی و از طریق تحلیل مضمون تجربه‌زیسته زائران سعی بر آن شده که الگوهای ابراز هویت زائران ایرانی و عراقی، مورد بررسی قرار گیرد. جامعه آماری تحقیق حاضر زائران زن و مرد ایرانی و عراقی که در مسیر نجف و کربلا و همچنین دو شهر نجف و کربلا بعنوان مبداء و مقصد حضور یافته‌اند، بوده‌اند و تعداد 30 نفر نمونه به روش هدفمند انتخاب شده‌اند. در گردآوری داده‌ها از روش‌های مصاحبه و مشاهده مشارکتی استفاده شده است. پس از تحلیل داده‌های کیفی سه مضمون اصلی شناسایی شد که عبارتند از: 1) هویت ملی، 2) هویت شیعی و 3) هویت اربعینی. همچنین عوامل مؤثر بر الگوهای ابراز هویت عبارت بودند از: 1) متغیرهای زمینه‌ای و 2) قدرت.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

پیامدهای سیاسی آیین پیاده‌روی اربعین

آیین‌ها جزیی از فرهنگ هر جامعه است که تفاوت دیدگاه‌ها نسبت به جهان هستی و شیوه زیست را در خود حمل می‌کنند و در جوامع دینی دارای منشأ اعتقادی‌‍‌‌‌اند. تفاوت موجود در برداشت شیعه و سنی از جانشینی پیامبر اسلامp دو فرهنگ متفاوت زندگی را پرورش و گاهی مواقع در مقابل هم قرار داده است. فرهنگ عزاداری حماسه عاشورا و اربعین در میان شیعیان، وجه تمایز اصلی این برداشت اسلامی است که امروزه در آیین پیاده‌روی ا...

full text

ابعاد و راهبردهای دیپلماسی فرهنگی آیین پیاده روی زیارت اربعین

آیین پیاده روی زیارت اربعین یکی از نمادهای تمدن ساز عصر حاضر برای مسلمانان محسوب می شود. استفاده از دیپلماسی فرهنگی از ملزومات تمدن سازی این پدیده تمدنی محسوب می‌گردد. موضوع این نوشتار بررسی زیارت اربعین از منظر دیپلماسی فرهنگی است. سوال این پژوهش عبارت است از این که ابعاد و راهبردهای استفاده از عناصر فرهنگی در دیپلماسی زیارت اربعین چیست؟ در پاسخ به این سوال از روش گردآوری اطلاعات به‌صورت کتابخ...

full text

مطالعه هویت نسل دوم ایرانیان خارج از کشور

بررسی جامعه­شناختی نسل دوم ایرانیان خارج از کشور، به­مثابه نیروی انسانی مؤثر در هدف­های توسعه‌ای و به­مثابه یکی از عوامل اصلی سرمایه انسانی در روند توسعه، ضروری است. در پژوهش حاضر مجموع مطالعات انجام‌شده در این حوزه که در فاصله سال‌های (1393-1373) در داخل و خارج از کشور نگاشته شده‌اند، با استفاده از روش تلفیق پژوهش­های ترکیبی، مورد تحلیل قرارگرفته­اند.بر اساس نتایج پژوهش، در تعریف نسل دوم، مفهو...

full text

تبیین جامعه‌شناختی هویت ملی ایرانیان

هویت ملی، امری جمعی، کلی و بالاترین سطح هویت که در چارچوب یک سرزمین معنا می‌یابد و بیانگر تعلق اجتماعی، احساس مشترک و باورهای کلی یک اجتماع با مؤلفه‌های زبانی، جغرافیایی، تاریخی، فرهنگی، نمادها، آداب‌ و رسوم، هنجارهای مشترک است. هویت در ایران از عصر مشروطه به بعد یک مسئله اجتماعی مطرح‌ شده و در آثار تاریخی و ادبیات روشنفکران و متفکران انعکاس یافته است. این پژوهش با هدف بررسی جامعه‌شناختی هویت م...

full text

رهیافتی مدرن بر آیین کهن: مطالعه ای انسان شناختی از جشن نوروز ایرانیان در بریتانیا

مقاله حاضر گزارشی از جشن های نوروزی ایرانیان مهاجر در بریتانیا است که بهطرح «دیدگاه نظری»تازهای برای فهم نوروز در دنیای مادران می پردازد. در بخشی نخست مقاله، این دیدگاه نظری، بررسی و تشریح گردیده است. در بخش های دیگر، متناسب با دیدگاه ارایه شده، به بررسی گستره جهانی نوروز در دو دوره باستان و معاصر پرداخته شده است. بعد از آن گزارشی از جشن های نوروزی در بریتانیا ارایه می کنیم. دو بخش پایانی، به ت...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 9  issue 2

pages  9- 36

publication date 2019-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023